نقش ترکیه در تحولات خاورمیانه با تأکید بر تحولات سوریه

در جهان معاصر، تحولات اخیر خاورمیانه از پردامنهترین و ژرفترین تحولات در ساختار سیاسی کشورهای منطقه به شمار میآید. این تحولات با اعتراضهای مردمی علیه حکومتهای خودکامه، به منظور دستیابی به مردم سالاری، نفی سلطه و ستمگری، حاکمیت قانون و استبداد ستیزی از تونس آغاز گردید و سپس به کشورهای دیگر از جمله مصر، لیبی، یمن، بحرین و سوریه رسید. این وضعیت در کشورهای تونس و مصر به برافتادن حکومت بن علی و حسنی مبارک انجامید. در لیبی سرسختی و خشونت فراگیر حکومت معمر قذافی را به دنبال داشت که سرانجام با دخالت نظامی کشورهای عضو ناتو، سقوط دیکتاتوری معمر قذافی را درپی داشت. در کشورهای یمن و بحرین خشونت بی پایان حکومت علی عبداله صالح و آل  خلیفه علیه مردم با کم توجهی بسیاری از کشورهای جهان و منطقه به ویژه کشورهای غربی روبرو گردیده و حتی کمکهای خارجی جهت سرکوب مخالفان (مانند دخالت حکومت آل سعود عربستان در سرکوب مردم  بحرین) را در پی داشته است. در کشور سوریه نیز هرچند شرایط متفاوت به نظر میرسد، اما دخالتهای آشکاری در موضع گیری کشورهای مختلف، از جمله ترکیه، دیده میشود. در این مقاله مواضع سیاست خارجی کشور ترکیه با تأکید بر تحولات داخلی سوریه مورد بررسی و ارزیابی قرار میگیرد. مواضع سیاسی پویا و فعال ترکیه در مسأله سوریه، در مقایسه با مواضع این کشور در ارتباط با سایر کشورهای دیگر عنوان شده است. به نظر میرسد این مواضع با ادعای حمایت از حقوق بشر، اصلاحات و مردم سالاری در راستای بهره برداری از وضعیت داخلی کشور سوریه، کسب منافع سیاسی هر چه بیشتر، پیشی گرفتن از قدرتهای منطقه ای مانند ایران (بر سر اتخاذ مواضع سیاسی در راستای کسب منافع ملی) اتخاذ میشود.